“Dit gaat nooit goed komen!”
Dat dacht ik toen ik de eerste schets had gemaakt. En de andere schilderlussers dachten hetzelfde, maar dan na het opzetten van de eerste kleuren of het toevoegen van de bril of het inkleuren van de ogen.
Zouden we dan écht voor het eerst allemaal met een mislukking weer naar huis gaan?
De workshop
In de workshop leerden we in één dag een portretschilderij maken. Dat is ambitieus, normaal gesproken duurt dat weken of maanden. Maar zo leerden we wel enkele basistechnieken van het schilderen met acryl- en olieverf, zoals het werken in lagen en het opbouwen van kleuren. Er werd rekening gehouden met de zeer uiteenlopende ervaring van de schilderluster op het gebied van schilderen (en tekenen).
Voorbereiding
We mochten zelf kiezen van wie we een portret wilden maken: man, kind, broer of een zelfportret met behulp van een spiegel. Eén van ons maakte zelfs een schilderij van een beroemd schilder. Ze maakte het zichzelf moeilijk omdat van de schilder alleen zwart-wit foto’s bestaan. Dan is het gokken met de kleuren. Nou ja, niemand die kan zien of het fout is, dus wat dat betreft eigenlijk wel zo makkelijk.
Stappen
De aanpak was zeer gestructureerd, met streng toezicht op de tijd. En dat was nodig, anders zat ik nu nog de kleinste priegeltjes te verbeteren.
- Schets met potlood
Iedereen dacht dat we met de contour van het hoofd moesten beginnen, maar nee. Begin met de hulplijn door de ogen. Schets dan in grote lijnen de ogen. Daarna de hulplijnen voor neus en mond. Pas daarna de contour. De verhoudingen bleken dan veel makkelijker goed op het doek te krijgen. - Doodverf
Alle donkere en schaduwdelen zetten we op met groene omber en gebrande omber. Groen voor de koele delen, bruin voor de warme delen. Nou ja, groen en bruin… meer bruin met een groen zweempje en bruin met een oranje zweempje. Je hebt dan alleen vlakken aangegeven, maar nu komt er al diepte in het portret. - Middentonen
Met rode en gele oker gingen we de middentonen aanbrengen. Dus op de plekken die iets minder donker zijn dan bij de doodverf. Er bleef dus nog voldoende wit in het gezicht over. En je bleef ook nog een deel van de doodverf zien. - Huidtint
Onze blanke huidjes bestaan voor het grootste gedeelte uit wit. Daar komt wat gele oker bij, dan een beetje rode oker en om het af te maken een klein beetje oranje/rood. Zo probeerden we een basis huidskleur te maken. En dat valt niet mee! We troosten ons met de gedachte dat onze huidskleur in het echt nooit hetzelfde is, omdat het licht dat er op valt ook telkens anders is.
En denk je nu dat het een kwestie is van huidskleur over de ondergrond schilderen en klaar? Nee dus. We moesten ‘door te schildering heen kijken’. Waar is de huid groeniger, of met een zweem van rood of geel, waar is-ie donker of licht? Daar moesten we dan een snufje van een andere kleur aan onze zelfgemengde huidtint toevoegen. Gebrande siena of vermiljoen of… daar begon het me een beetje te duizelen. - Uitwerking
De ogen, mond, haren, kleding en achtergrond. Waarbij de mond eigenlijk gewoon huidtint is, met waarschijnlijk net iets meer rood. En ogen moet je met olieverf niet ‘tekenen’, dwz geen lijntjes trekken. Met een paar vlakjes kleur ziet ’t er veel natuurlijker uit. De achtergrond heb ik min of meer egaal gemaakt, vooral ingegeven door de tijddruk. Nog een laatste tip: aan de schaduwzijde van het gezicht een lichte achtergrond en aan de lichtzijde een donkere achtergrond: dan springt het gezicht er mooi uit.
Ja, dat was wel even hard doorwerken. Gelukkig was er een fijne afwisseling tussen theorie (even allemaal opletten) en praktijk (zelf schilderen). En er was:
De lunch
Het was heerlijk weer en we konden lekker in de tuin van Sandra zitten. Haar partner had een zalige lunch klaargezet, met heerlijk brood, allerlei smeersels, veel fruit, vers gekookte eitjes en nog veel meer lekkers. Even lekker ontspannen. Bijkletsen. Goede gesprekken over stilte, emotie versus gesprek, jezelf vinden, grenzen aangeven. Oók een geslaagd onderdeel.
Resultaat
Maar leverde al dit harde werken ook iets op? Of is het inderdaad niet meer goed gekomen? Nou, heel gek, maar bij iedere stap veranderde mijn schildering steeds meer in degene van wie ik hou.
En de andere dames hebben ook een portret afgeleverd waar ze mee voor de dag kunnen komen. De ene lijkt wat beter dan de andere, maar ze zijn allemaal leuk. En ook allemaal in de eigen stijl. Grappig is dat, we hebben allemaal dezelfde instructies gekregen, maar de resultaten zijn heel anders en zeer persoonlijk.
Zelf aan de gang?
Wil je zelf ook een portret schilderen?
Dat kan bij Sandra Touw: http://www.sandratouw.nl/
Wil je juist telkens een ander onderwerp verkennen?
Sluit je aan bij de SchilderlusT: https://schilderlust.nl/contact/